Typy zdań złożnych współrzędnie

- łączne (i, oraz, to, tudzież, też, także, jak również, ani, ni)  Na wakacjach opalamy sie i wypoczywamy.

- rozłaczne (albo, lub, czy, bądź)
  Pójdę do kolegi albo wybiorę się do kina.

- przeciwstawne (ale, lecz, jednak, natomiast, tymczasem, a, jednakże, zaś, przeciwnie, wszakże)
  Zmarzłam, ale nie rozchorowałam się.

- wynikowe (więc, zatem, toteż, dlatego)
  Niebo się chmurzy, więc będzie padał deszcz.
                    
         

Części sprawozdania

1. Wprowadzająca - wtęp
    określenie celu, czasu i miejsca; przedstawienie postaci

2. Sprawozdawcza - rozwinięcie
    dokumentowanie zdarzeń
    przebieg zdarzeń

3. Krytyczna - zakończenie
    komentarz wydarzeń (uwagi, wrażenia, odczucia, opinie)
    ocena wydarzeń (własny sąd autora)
    

Typy okoliczników

okolicznik miejsca (gdzie? którędy? dokąd? skąd?)
mieszkam (gdzie?) na wsi

okolicznik czasu (kiedy? od kiedy? do kiedy? )
tańczę (od kiedy? ) od wczoraj
idziemy (kiedy?) jutro

okolicznik celu ( po co? w jakim celu?)
idzie (po co?) po zakupy 

okolicznik warunku (pod jakim warunkiem? w jakim wypadku?)
napiszesz (w jakim przypadku?) w przypadku nieobecności

okolicznik przyczyny (dlaczego? z jakiego powodu?)
odwołano wycieczkę (z jakiego powodu?) z powodu pogody

okolicznik sposobu (w jaki sposób?)
mówi (w jaki sposób?) szeptem

okolicznik przyzwolenia (mimo czego? wbrew czemu? mimo co?)
przyszłam (mimo co?) mimo choroby

okolicznik stopnia i miary (w jakim stopniu?)
szybko (w jakim stopniu?) bardzo      

Określenia w zdaniu pojedynczym

podmiot  ⇄  orzeczenie ⇦ okolicznik ( pytania wszystkie inne oprócz przypadków)
     ↑                         ↑
przydawka          dopełnienie
(określenie           (pytania od przypadków zależnych)
  rzeczownika)



Przykład:

(ja) Po poludniu grałem z kolegami w piłkę nożną. 
                             
       po południu (kiedy?)⇾(orzeczenie) grałem ⇄ ja (podmiot domyślny)
                                             ↑              ↑
                           (z kim? z czym?)     (w co? )                                                                                                        z kolegami        w piłkę
                                                                ↑
                                                            (jaką?)
                                                              nożną 

Typy orzeczeń

Napisałem list do kolegi. - orzeczenie czasownikowe

Zostanę pisarzem. - orzeczenie złożone (imienne)

Typy podmiotów

• gramatyczny (mianownik)

          np. Twoja mama jest dobra i czuła.

• logiczny (dopełniacz)

          np. Brakuje ptasiego mleczka.

• domyślny

          np. Poszli do kina. (oni)

• szeregowy

          np. Ojciec i matka poszli do kina.

• towarzyszący 

           np. Zbysio z Krysią grają w piłkę.

Orzeczenie

Orzeczenie dzielimy na:

•  czasownikowe - osobowa forma czasownika

                np. Znajomy kupił nowy garnitr.

•  złożone - łącznik + orzecznik ( być, stać się, zostać)

                 np. Niebo stawało się szare.